簡介
科爾蘇斯也有音譯為克尓所斯、刻尓索斯、施爾撒克英文Celsus
希臘文Κέλσος [Kelsos]
科爾蘇斯的生平不詳，唯一被人們所知的是當時羅馬君主是文功武治出眾的五賢帝之一馬爾庫斯·奧列里烏斯Marcus Aurelius，斯多各學派哲學家、《沉思錄(Meditations/Τὰ εἰς ἑαυτόν)》的作者。因此科爾蘇斯的活躍時期可能介於西元170年到180年，並在這期間寫成了駁斥基督教的著作《真言》。同時“科爾蘇斯”這個名字也是西元2世紀出現的幾個基督教反對者的筆名。而《真言》的作者科爾蘇斯本人極有可能是修辭學家和諷刺作家路吉阿諾斯（Lucianus/Λουκιανός）的朋友，因為俄利根曾寫道路吉阿諾斯的一位朋友是伊壁鳩魯的信徒，而《真言》作者正表現他的柏拉圖主義傾向。同時，科爾蘇斯還熟悉猶太教和埃及思想以及傳統。
代表作《真言》
《真言》分為兩個部分：一部分是以猶太人的身份所寫，用猶太教反駁基督教；另一部分是用他自己身為異教哲學家的語氣所寫。科爾蘇斯嘲笑基督徒在他看來就是無理的盲目信仰者，基督教在他看來是野蠻迷信。大概該書出版60年後，俄利根寫了《駁科爾蘇斯論》並成為了現在人們能看到《真言》原文的唯一來源，僅僅遺失了大概原文的十分之一。科爾蘇斯的《真言》在後來與同時期新柏拉圖主義哲學家普菲力歐斯(Porphyrios/Πορφύριος)的《駁基督徒》（Adversus Christianos）一起倍受非難並被列為禁書，被迫從歷史中消失。科爾蘇斯和普菲力歐斯同為早期反對基督教的學者，也是所處時代提出反駁最多最受關注的人。同時，值得注意的是雖然他們在目標上高度一致，有著熟練的論述並且義無反顧，但他們的宗教立場是截然不同的。科爾蘇斯並非是普菲力歐斯那樣純粹的的哲學家，又有著很深的宗教感覺。科爾蘇斯是徹底的不可知論者，有時是伊壁鳩魯主義的，有時是柏拉圖主義的。科爾蘇斯是思維敏銳的、積極的、邏輯清晰、具有很多不同宗教的知識，伊壁鳩魯主義的宗教懷疑論者、深受當時折中柏拉圖主義影響。科爾蘇斯非常了解《創世紀》和《以諾書（Book of Enoch）》，也了解諾斯底教派。 他相當清楚基督徒內部的區別的，並知道他們在歷史上發展的不同時期。這些都被他用來強調其該宗教的不連貫性。同時科爾蘇斯對耶穌身世的敘述跟猶太人是一致的，符合猶太聖經《塔木德Talmud》的敘述。他還借用筆下的猶太人說，只要他願意他可以揭露更多關於耶穌的真相。科爾蘇斯也同意猶太人駁斥基督徒的主要觀點，否認耶穌的神性、認為大量關於耶穌的故事是剽竊希臘神話，猶太人有權拒絕接受耶穌（詳見參考資料3）。後人根據這些信息，認為羅馬士兵底比留斯·潘得拉（Tiberius Iulius Abdes Pantera）是耶穌的生父（詳見參考資料4）。
科爾蘇斯《真言》原文
第一冊28章（Κατά Κέλσου 1：28）
“耶穌捏造了處女所生的謊言，實際上降生於某個猶太村莊的窮苦婦女，靠紡織為生，後來因為與一個叫潘得拉的羅馬士兵通姦被她當木匠的丈夫，趕出家門，在難堪的流浪中生下了耶穌，一個私生子，因為貧困到了埃及找工作。他學會了某些埃及人引以自豪的魔術，於是興高采烈的回到家鄉並因此自稱是一個神。”
【希臘原文】：
"Διαλεγόμενον τῷ Ἰησοῦ καὶ ἐλέγχοντα αὐτὸν περὶ πολλῶν μέν, ὡς οἴεται, πρῶτον δὲ ὡς πλασαμένου αὐτοῦ τὴν ἐκ παρθένου γένεσιν· ὀνειδίζει δ΄ αὐτῷ καὶ ἐπὶ τῷ ἐκ κώμης αὐτὸν γεγονέναι ἰουδαϊκῆς καὶ ἀπὸ γυναικὸς ἐγχωρίου καὶ πενιχρᾶς καὶ χερνήτιδος. Φησὶ δ' αὐτὴν καὶ ὑπὸ τοῦ γήμαντος, τέκτονος τὴν τέχνην ὄντος͵ ἐξεῶσθαι ἐλεγχθεῖσαν ὡς μεμοιχευμένην. Εἶτα λέγει ὡς ἐκβληθεῖσα ὑπὸ τοῦ ἀνδρὸς καὶ πλανωμένη ἀτίμως σκότιον ἐγέννησε τὸν Ἰησοῦν· καὶ ὅτι οὗτος διὰ πενίαν εἰς Αἴγυπτον μισθαρνήσας κἀκεῖ δυνάμεών τινων πειραθείς, ἐφ΄ αἷς Αἰγύπτιοι σεμνύνονται, ἐπανῆλθεν ἐν ταῖς δυνάμεσι μέγα φρονῶν, καὶ δι΄ αὐτὰς θεὸν αὑτὸν ἀνηγόρευσε. Ταῦτα δὲ πάντα τῷ μηδὲν δυναμένῳ ἀβασάνιστον ἐᾶν τῶν λεγομένων ὑπὸ τῶν ἀπιστούντων ἀλλὰ τὴν ἀρχὴν τῶν πραγμάτων ἐξετάζοντι δοκεῖ μοι συμπνεῖν τῷ θεῖον γεγονέναι καὶ ἄξιον τῆς προρρήσεως περὶ τοῦ θεοῦ υἱὸν εἶναι τὸν Ἰησοῦν"
第六冊52章（Κατά Κέλσου 6：52）
“（考慮到世界的創始和毀滅，是否可以被看做是沒有創造的和不可毀滅的；或者確實被創造，但不可以毀滅；或者可以毀滅但不是被創造的。）什麼神是給出了是為了要回去的呢？因為只有貪婪的人才會（把給出的東西）再要回去，而神什麼也不需要。為什麼，當他借出（聖靈），而且明顯知道他是把它借給邪惡的生物（指人類。譯者注）。為什麼他沒有注意到邪惡的造物主違反其意志的行事。”
【希臘原文】：
"ούτε λέμε ότι κάποιες μηχανορραφίες που έγιναν σαν από κάποιον άλλον δημιουργό πέρα από τον μεγάλο Θεό εναντίον του πνεύματος του, επειδή τις ανέχτηκε ο ανώτερος Θεός, χρειάζονται αναίρεση. Ούτε έχουμε ακούσει ποτέ ως τώρα ότι ο μεγάλος Θεός, αφού είχε παραδώσει το πνεύμα στον δημιουργό θεό, το ζητά αυτό πίσω."
